Autor: Amra SERDAREVIĆ
REZIME
Napredni oksidacijski procesi (NOP) definiraju se kao procesi obrade vode gdje uz utrošak energije nastaju reaktivni međuprodukti, radikali, koji mogu neselektivno reagirati s organskim spojevima. Od tih vrlo reaktivnih čestica, najznačajniji je hidroksilni radikal, koji kao neselektivni oksidans sa svojim oksidacijskim potencijalom gotovo potpuno pretvara organsku materiju u vodu i CO2, odnosno uzrokuje njenu mineralizaciju. Primjeri NOP-a u kojima nastaje hidroksilni radikal su Fenton i Fentonu – slični procesi, oksidacija ozonom, oksidacija vodikovim peroksidom (H2O2), perokson proces (O3 + H2O2), UV-fotoliza i drugi. Među procesima koji su najčešće ispitivani je Fenton proces koji koristi željezni jon (Fe2+) i vodonik peroksid (H2O2) stvarajući hidroksilni radikal (.OH). Hidroksilni radikal je jak oksidant kojim je moguća oksidacija različitih organskih jedinjenja u otpadnoj vodi. Reaktivnost ovog sistema je prvi put zabilježio H.J.H. Fenton 1894. Fenton proces je proces oksidacije koji se primjenjuje vrlo često za tretman industrijskih otpadnih voda. U toku ispitivanja MBR tehnologije za prečišćavanje procjednih otpadnih voda deponije u Kantonu Sarajevo utvrđeno je prisustvo značajnih količina organske materije koje je nemoguće ili vrlo teško ukloniti biološkim postupcima prečišćavanja uz pomoć aktivnog mulja u suspendiranom rastu. Da bi se utvrdile mogućnosti uklanjanja organske materije izražene preko HPK izvršen je proces oksidacije na pripremljenoj seriji uzoraka. U ovom članku je prikazan tok i rezultat primjene Fenton procesa za slučaj uklanjanja teško razgradljivih organskih spojeva iz procjednih voda deponije u sklopu Regionalnog centra za upravljanje otpadom u Kantonu Sarajevo.