Autor: Srđević Bojan
Sažetak
U raduje prikazan model sprezanja dve različite tehnike optimizacije u postupku traženja pozitivne sinergije više učesnika u poslovima vodoprivrednog odlučivanja. Prva je standardno Linearno programiranje (LP) iz klase jednokriterijumskih optimizacionih metoda. Druga je Analitički hijerarhijski proces (AHP) za podršku procesa odlučivanja kod hijerarhijski struktuiranih problema. AHP je višekriterijumska tehnika koja se ovde koristi za generisanje težinskih koeficijenata u ciljnim funkcijama LP programa pojedinačnih učesnika u odlučivanju o datom vodoprivrednom sistemu (ili problemu u opštem slučaju). LP programima optimizira se alokacija “napora” (kao “kvalitativnog resursa”), odnosno asociranih budžeta (kao “kvantitativnog resursa”) učesnika na dva segmenta gazdovanja vodoprivrednim sistemom: operativni i menadžment. Formiranjem zajedničkog LP ispituje se zatim mogućnost za zajedničko delovanje, odnosno sinergiju napora i korišćenje budžeta. Skalarizacijom pojedinačnih ciljnih funkcija i prekomponovanjem relacija ograničenja u početnim LP programima, generišu se na kraju pojedinačni i zajednički tzv. relativni LP programi. Standardnom optimizacijom se utvrđuju pojedinačni optimumi učesnika u donošenju odluka, kao i stvarna sinergija u alokaciji više kvalitativnih i finansijskih resursa. Na realnom primeru regionalnog hidrosistema Nadela u Vojvodini ilustrovan je mogući scenario postizanja sinergije tri ključna učesnika u poslovima vezanim za sistem. Alokacioni ciljevi su segmentirani na (1) povećanje atraktivnosti sistema za strane i domaće investicije, (2) uspostavljanje stabilnog razvoja i funkcionisanja sistema i (3) dopunsko smanjenje troškova kroz ujedinjavanje ljudskih resursa u domenu menadžmenta i tehničkog rukovanja sistemom.
