Autori: Tanja PETROVIĆ PANTIĆ, Mihajlo MANDIĆ, Katarina SAMOLOV
REZIME
Prilikom izrade Osnovne hidrogeološke karte (OHGK) list Smederevo 1:100.000, deo istraživanja je posvećen stanju vodosnabdevanja stanovništva i industrije. Vodosnabdevanje se vrši isključivo podzemnom vodom. Veća izvorišta se nalaze u Mladenovcu (Qmax=130 L/s), Radincu (Q=114 L/s), Smederevskoj Palanci (Q=63,6 L/s + 70 L/s sa izvorišta Trnovče), Sopotu (Q=40,5 L/s), dok se veliki deo stanovništva vodosnabdeva sa izvorišta koja su van područja karte, kao što su Smederevo (izvorište Šalinac), Aranđelovac, Grocka, Beograd. U Radincu voda se zahvata iz aluvijalnih naslaga, u Mladenovcu iz neogenih sedimenata, u Smederevskoj Palanci iz aluvijalnih i neogenih sedimenata, dok se vode za vodosnabdevanje Sopota zahvataju iz krečnjaka. Seosko stanovništvo se uglavnom vodosnabdeva zahvatanjem podzemnih voda kopanim bunarima (individualno vodosnabdevanje) tako da u 22 naselja nema organizovanog vida vodosnabdevanja. U isto toliko naselja pored ovog vida vodosnabdevanja, deo stanovništa priključen je na gradski ili lokalni vodovod. U okviru lokalnih vodovodnih sistema, podzemne vode se zahvataju kopanim ili bušenim bunarima ili se kaptiraju izvori i koriste za vodosnabdevanje. U 30 naselja, postoje lokalni vodovodi. Ispitivanjem osnovnih makrokomponenata u 74 uzorka podzemne vode, uočeno je da 55,5% uzoraka imaju odgovarajući kvalitet vode za piće, dok je u ostalim vodama kvalitet narušen povišenim sadržajem Fe, Mn, NH4, KMnO4. Kvalitet voda iz kopanih bunara retko se ispituje, ali ove vode su veoma ugrožene zbog izloženosti površinskom zagađenju, neposrednoj blizini septičkih jama, kao i štala za uzgajanje stoke. Priključivanjem na vodovodnu mrežu, mnoga domaćinstva su kopane bunare pretvorila u septičke jame. Problem predstavljaju i vode koje se dreniraju sa obradivih površina na koja su nanešena razna mineralna đubriva, kao i zagađeni površinski vodotokovi. Proračunom rezervi podzemnih voda utvrđene su eksploatacione rezerve od oko 3900 L/s. Izuzev opštine Smederevo, u svim ostalim područjima lista javljaju se problemi sa nedovoljnom količinom vode.
