Autori: Vujadin BLAGOJEVIĆ, Nedeljko SUDAR, Marko VUKIĆEVIĆ, Branislav ĐORĐEVIĆ
REZIME
U katastrofalnom povodnju iz maja 2014. na reci Bosni i nekim njenim pritokama (Spreča) javile su se velike vode koje su bile bliske verovatnoći javljanja od 0,1% (hiljadugodišnja velika voda). U tom poplavnom događaju, koji do sada nije zabeležen na ovim prostorima, naviše su stradala urbana područja u srednjem i donjem toku rijeke Bosne, a među navećim stradalnicima je Grad Doboj. Odmah nakon poplave pristupilo se izradi projekta regulacije rečnih korita, u narednom periodu se planira uređenje dela doline reke Bosne u zoni Doboja, na potezu od ušća reke Usore do ušća reke Spreče. Projekat je rešavan kao integralni projekat, koji podrazumeva regulaciju reke Bosne i pomenutih ušća, ali i hidrotehničko, urbano i ekološki-hortikulturno uređenje inundacionog dolinskog prostora. Na tom potezu r. Bosne predviđeno je da se prostiru i delovi uspora dve male hidroelektrane (MHE Doboj i MHE Cijevna 1), od sedam MHE koje se predviđaju na kaskadi malih pribranskih hidroelektrana u osnovnom koritu reke Bosne. Za regulaciju su korišćeni principi urbane i naturalne regulacije, kako bi realizovalo više hidrotehničko-zaštitnih, urbanih, socijalnih, ekoloških i drugih ciljeva. Projektom se ostvaruje zaštita Doboja od talasa velike vode 1%, sa propisanom zaštitnom visinom od 0,8 m, odnosno od povodnja 0,2%, ali bez zaštitne visine. Realizuje se i cilj da se projektom stvore svi uslovi da se urbana struktura Doboja na najskladniji način poveže sa rekom Bosnom i njenim uređenim inundacijama. Projektom su date okvirne preporuke sistemskog i integralnog rešavanja produkcije i transfera plivajućeg nanosa u gornjim delovima sliva, jer je u većini poplavljenih gradova u slivu reke Bosne plivajući nanos izazvao dodatne redukcije proticajnih profila i obimnija plavljenja od očekivanih, naročito na mostovskim konstrukcijama.
