Autori: Slobodan MILIĆ i Marija MILIĆ
REZIME
Značajna uloga hidroelektrana, osim proizvodnje energije, je i obezbeđenje sistemskih usluga. Zavisno od osnovnih energetskih karakteristika, hidroelektrane mogu učestvovati u regulaciji frekvenca-snaga, svim oblicima rezerve sistema, praćenju promena dijagrama opterećenja i sl.. Osnov za sve ove aktivnosti je postojanje korisne zapremine akumulacionog bazena u kojoj bi se vršilo regulisanje voda prema zahtevima elektroenergetskog sistema. Regulisanje se odvija kroz promenu kontinualnog dotoka u akumulacioni bazen tokom dana (prirodne promene protoka tokom dana su male), u bitno različita isticanja tokom dana. Ta isticanja se ograničavaju instalisanim protokom turbina (maksimalna vrednost) i ekološki prihvatlјivim protokom, ili nekim drugim minimumom (minimalna vrednost). Takve oscilacije mogu, nizvodno, proizvesti neželјene negativne efekte (rušenje obala, uticaj na floru i faunu, konkretne fizičke opasnosti za život lјudi i sl.). Smanjenje ovih negativnih efekata može se ostvariti gradnjom manjeg bazena neposredno nizvodno. Osnovna namena ovog (manjeg) bazena je da se promene protoka, nivoa i sl., na nizvodnom potesu, tokom dana, smanje i dovedu na prihvatlјiv nivo obzirom na bližu i dalјu okolinu. Takav bazen se naziva kompenzacionim. U ovom radu je razmatran način dimenzionisanja takvog bazena, njegov uticaj na nizvodni potes i instalisani protok uzvodne elektrane.
