Autor: Majkić-Dursun Brankica, Popović Ljiljana, Miolski Dušan, Anđelković Oliver
Sažetak
Eksploatacija podzemnih voda iz aluvijalnih sedimenata često je praćena problemima vezanim za opadanje početnog kapaciteta bunara. Režim rada bunara može uticati na promenu fizičko-hemijskog i mikrobiološkog sastava podzemnih voda te neposredno uticati na procese koji dovode do starenja bunara. Mešanja podzemnih voda različitih hidrohemijskih osobina, prodor kiseonika do anoksičnih voda koje nose rastvoreno gvožđe i mangan, utiču na pojavu redoks fronta unutar samog objekta. Ovakvi slučajevi dovode do brzog formiranja taloga na filtarskim konstrukcijama, odnosno ubrzavaju procese starenja bunara. Regionalno izvorište ‘Trnovče’ formirano za potrebe vodosnabdevanja Smederevske Palanke i Velike Plane, čini 20 bunara izbušenih u aluvijonu Velike Morave. Kapacitet izvorišta sa svih 20 bunara u radu iznosi između 100 i 120 l/s, s tim da je u periodu 2010-2011., usled različitih problema u funkcionisanju bunara kapacitet izvorišta iznosio 80-100 l/s. U periodu od 2010-2011. intenzivirana su praćenja promene nivoa i hemijskog sastava podzemnih voda u eksploatacionim bunarima i pijezometrima. Dobijeni rezultati ukazuju na generalno opadanje nivoa podzemnih voda na celom području izvorišta, sa spuštanjem dinamičkih, pa i statičkih nivoa (tokom hidrološki nepovoljnih perioda) u zonu filtra bunara.